جوان هایی که فقط به مهاجرت فکر می کنند/ببار ای بارون، ببار

روستاهای خراسان جنوبی، کمترین جمعیت جوان را دارد؛ خشکسالی ۲۰ ساله، ماندن را برای جوان های روستایی دشوار کرده است.سیامک صدیقی: می گویند ۲۰ سال است که آسمان اینجا بخیل شده است؛ نمی بارد. و درختان تنومند در تمام مسیر، همراهی ات می کنند، درختانی که ایستاده، مرده اند.

اینجا خراسان جنوبی است؛ سومین استان پهناور کشور که کمتر از یک درصد جمعیت ایران را در خودش جای داده است؛ از بسیاری مهاجرت.

رضا سلم آبادی، مدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی می گوید: سال۷۵، ۳۵۶۰ آبادی در خراسان جنوبی داشتیم، اما خشکسالی ۲۰ساله و از بین رفتن شرایط کشاورزی و دامداری، باعث شده بیش از ۱۷۰۰روستای منطقه طی همین سال ها خالی از سکنه شود.

آن روزها رفتند

توی روستاها؛ خبر از جوان ها نیست؛ راهی شهرها شده اند و حاشیه نشینی و هزار آسیب پیش رو؛ می ماندند، غم نان اگر می گذاشت.

روستاها در قرق پیرمردان و پیرزنان است و دختران جوانی که سایه «شوی» روی سرشان نیست. نان آورها راهی شهرها شده اند و «دختران انتظار» چشم به راه.

اینجا به پیرزنان، پیرزال می گویند؛ پای صحبت شان که بنشینی، از «آن روزها» می گویند؛ «آن روزهای خوب».

می گویند: آسمان ۲۰ سال است که قهرش گرفته؛ بخیل شده، بارانش را دریغ کرده.

و روایت پیرمردان، مزارع سرسبز و گله های پرشمار گوسفندان است… که دیگر نیست.

سلم آبادی می گوید: در حال حاضر ترکیب جمعیتی ما در روستاها بویژه روستاهای مرزی، جمعیت سالمند است. با تداوم خشکسالی ها، روستاها ارزش افزوده برای ماندن نداشت و لذا بیشتر جوانان استان برای یافتن کسب و کار مناسب، از روستاها به سمت شهرها مهاجرت کردند.

وی ادامه می دهد: شرایط موجود مسائل و مصائب بسیاری را با خود همراه داشته که یکی از آن ها کاهش جمعیت روستاها و افزایش جمعیت شهری است؛ به طوری که بر اساس آمار، ما سال ۷۵، ۳۸ درصد جمعیت مان در شهرها و ۶۲درصد در روستاها ساکن بودند اما اکنون این آمار در سال ۹۵، به حضور ۵۹درصدی جمعیت در شهرها و سکونت ۴۱درصدی در روستاها بدل شده است.

اشتهایی که آب رفته است

تداوم خشکسالی، از طول و عرض زمین های کشاورزی هم کاسته است. اینجا سنگ، مرز زمین ها را مشخص می کند و گاهی فاصله دو سنگ از هم، به یک متر هم نمی رسد.

یک متر؛ یعنی تمام داشته های شما برای کاشتن.

زمین های یک متری، یک متری، یک متری، یک متری، تا چشم کار می کند، می توانید این ها را توی خراسان جنوبی ببینید. آسمان بخیل شده است و قنات ها لب خشک شده اند. تنها چاره، کاستن از وعده های غذاست.

چای ارزشمندترین داشته روستاییان خراسان جنوبی است؛ جلوی مهمان می گذارند. و به دست های زجرکشیده شان که نگاه می کنی، ز زمین های خشک، بیشتر چاک خورده اند.

مدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی ادامه می دهد: ۲۰ سال خشکسالی باعث شده بخش اعظم کشاورزی و دامداری ما از بین برود. در حال حاضر روستاها عملا تولید را از دست داده اند و ارائه مواد اولیه غذایی به جای اینکه از روستا به شهر صورت بگیرد، مسیر معکوسی را طی می کند.

و حاشیه نشینی را توی صحبت هایش می گنجاند: ما در اطراف بیرجند چهار شهرک داریم که جمعیت آن ها در سال ها اخیر بسیار افزایش پیدا کرده، به طور مثال شهرک مهرشهر که ۱۲۰خانوار جمعیت داشت به جمعیت ۱۸ هزار نفری رسیده و جمعیت ساکن در دستگرد از ۱۸۰۰ نفر به ۷هزار نفر افزایش یافته؛ کمبود فضاهای آموزشی، بهداشتی، رفاهی و… قطعا از مهمترین مسائلی است که در حال حاضر این شهرک ها با آن رو به رو هستند.

آمارها می گوید: کشاورزی هنوز ۳۴درصد کسب و کار مردمان این دیار است؛ به سفره های یک متری مزارع نگاه می کنی که خشکسالی تهدیدشان می کند.

ببار ای بارون، ببار